Oude en nieuwe verhalen

Laatst bijgewerkt: vrijdag 29 november 2019 Gepubliceerd: woensdag 17 april 2019

In deze Goede Week komen er veel verhalen naar ons toe. Van Palmzondag tot en met Pasen worden ons de vertrouwde verhalen uit de heilige Schrift geserveerd. Ze zijn zo bekend dat we het onderhand wel weten en ze dringen nog nauwelijks goed tot ons door. Wellicht omdat ons hoofd ook vol zit met onze eigen verhalen. Waarom worden die eigenlijk niet verteld? En vooral ‘hoe rijmen we ze tesaam?’

Echte, menselijke verhalen over onze worsteling met een ziekte, over de gespannen manier waarop wij ons werk moeten verrichten, vriendschappen die verwateren wegens gebrek aan tijd. Verhalen over wroeging na het nemen van een verkeerde beslissing of over het vertwijfeld zoeken naar wat troost in zware dagen. Het kunnen ook verhalen zijn over hoe succesvol wij wel zijn… of waren omdat we hard hebben gewerkt ... verhalen over de geboorte van een kind of een kleinkind.

De Goede Week zou eigenlijk een interessante uitwisseling kunnen zijn tussen onze lotgevallen en de oude Bijbelse verhalen. Want tussen al die oude en nieuwe verhalen door ritselt ons geloof. Ons geloof is geen roerloos, onwrikbaar, niet van z'n sokkel te krijgen standbeeld. Het geloof is veeleer een zwerver die door ons leven doolt. Hier en daar vinden we wat voedsel dat ons gelovig op de been houdt.

WITTE DONDERDAG

Op Witte Donderdag horen we een verhaal over een heel volk dat nieuwe moed vindt en op weg gaat. Maar eerst eten ze samen. Droog brood en gebraden lamsvlees. De stok in de hand. Ze trekken samen op en ze weten dat God met hen meegaat. Zo vinden ze net genoeg geloof om bevrijd te kunnen worden uit hun slavernij. En zo kunnen ook wij elkaar vasthouden als het leven tegenzit, kunnen we onze rug recht houden als wij verraden of in de steek gelaten worden, kunnen we de juiste woorden spreken als er over ons geroddeld wordt of als we onterecht beschuldigd worden.

Wij hebben verhalen over mensen die elkaar niet de oren willen wassen en de ander niet willen overladen met kritiek, maar die integendeel elkaar de voeten wassen omdat de een geen baas over de ander wil spelen, die elkaar als naaste willen ontmoeten en koesteren.

Tijdens de eucharistie delen wij brood en verhalen. De verhalen van God, het brood van God, de beker met wijn, het verbond met God. En wij delen ons geloof, ons vertrouwen. Wij mogen er aanschuiven met onze verhalen. Alle onze zorgen of pijn mogen gemengd in de levensbeker van bitter en zoet. Want zo zit ook Jezus in zijn eigenste kring met het verraad aan tafel, met de twijfel en de angst. Alles wordt gedeeld, lichaam en bloed, leven en dood. Zo worden wij met elkaar verenigd door brood en wijn, met oude en nieuwe verhalen, Gods liefde en ons gelovig zoeken. Een grootse ontmoeting. Een sacrament.

GOEDE VRIJDAG

Mooi, te mooi om waar te zijn? ‘Waar zijn ze allemaal gebleven?' Het is de hartverscheurende kreet van mensen die zich in de steek gelaten voelen. Ze zijn ontslagen, ziek geworden, met justitie in aanraking gekomen, ze hebben een gehandicapt kind en opeens verdwijnen er allerlei vrienden en bekenden. Ze worden gemeden, ze zijn een probleem geworden. In onze huizen en in onze harten kan de wanhoop toeslaan. We weten ons geen raad en voelen ons bij het vuil gezet.

Niet minder aangrijpend is de klacht die mensen uiten aan het adres van God. De God die zo vertrouwd en trouw leek, blijkt zijn naam niet waar te maken. Want als alle zin voor rechtvaardigheid verdwenen is, als mensonterend geweld de dienst uitmaakt, waar blijft dan die God? Overal op deze wereld klinkt die bittere klacht, wordt in stilte gehuild en vertrekken gezichten van pijn. Het lijdensverhaal van Jezus wordt eindeloos herhaald in deze wereld en zijn klacht aan het kruis klinkt als een machteloze echo tot op onze dagen.

GOD VERLAAT ONS NIET

Dat zeggen de oude woorden, dat is ons beloofd. Dat kan wel zijn, maar we voelen het vaak anders. Als het water ons aan de lippen staat, dan lijkt het wel of we er helemaal alleen voor staan. We laten het hoofd hangen en onze mond zit vol verwijten.

De pijn neemt ons helemaal in beslag en maakt onze wereld opeens heel klein. Pijn aan het lijf, pijn in het hart, we willen het niet en we protesteren. Het lijkt wel of pijn alle liefde, alle hoop en ook ons geloof opslokt en dat wij dan niets meer willen weten van de oude beloftes en onze diepgewortelde overtuiging.

Ten onder gaan aan twijfel of je geloof verliezen. Voor veel mensen is het een breekpunt. Ze kunnen God niet meer vinden na een groot verdriet of een vernietigend onrecht. Anderen gaan diep door het dal, maar verliezen hun vertrouwen niet. Ook al zien ze nergens een uitweg, ze weten dat het er op een dag weer zal zijn. Hun klacht is hevig, maar niet zonder vertrouwen.

Zo is ook de dood genadeloos, maar niet zonder hoop. Het onrecht is misdadig, maar er zal bevrijding komen. Het verhaal van ons geloof is zo breekbaar, dat we het kunnen verliezen. Daarom moeten we het er blijvend over hebben, willen wij dit met elkaar delen. We geven het elkaar door op de dag van het kruis, uit naam van allen die gekruisigd worden in deze wereld, uit naam van allen die vergeten en alleen gelaten worden, uit naam van de ontroostbaren en van pijn verdoofde mensen. We lopen niet weg, we verloochenen niet, we zien het. We willen met hen verbonden zijn.