Open beraad Ieper Noord

Laatst bijgewerkt: dinsdag 14 augustus 2018 Gepubliceerd: donderdag 28 juni 2018 Geschreven door Lode Caes

Alles verandert zo snel. Zelfs in de Kerk is dat niet anders. Het was logisch dat bij het stopzetten van de Federatie de 'Zalige Jan van Waasten' de vier parochies ervan (Boezinge, Brielen, Elverdinge, Zuidschote) bij de Pastorale Eenheid (P.E.) in groot-Ieper terecht kwamen. Dat maakt het niet eenvoudiger en de vrees bestaat, dat nu op grotere schaal wordt gewerkt, alles minder persoonlijk gebeurt. Hoe kunnen we nu zo goed mogelijk omgaan met die nieuwe situatie ? Dat was de inzet van een open beraad in O.C. Ten Vrielande in Boezinge op dinsdagavond 19 juni.

De belangstelling was groot. Ruim 60 geïnteresseerden kwamen opdagen. In zijn inleidend woordje probeerde deken Roland Hemeryck meteen iedereen enigszins gerust te stellen : "Het is onze intentie zoveel mogelijk te laten bestaan wat er is en aanwezig te zijn waar het moet en waar het kan." Veranderingen roepen meteen heel wat praktische vragen op. Maar die mogen ons niet afleiden van de kernvraag en die is hoe en waar zijn we als christenen eigenlijk mee bezig.

Samen kerken

Zuster Lieve Desodt inspireerde ons bij aanvang – en zeker niet pro-forma – met een sterke bezinning aan de hand van een fragment uit de brief van de apostel Paulus aan de Kolossenzen (3, 12-16), waaruit we even vers 14 en 15 willen citeren : "Maar het allerbelangrijkste is : houd van elkaar. Want liefde maakt van jullie een volmaakte eenheid. Jullie zijn uitgekozen om samen één kerk te vormen. Christus heeft jullie vrede gegeven. Laat zijn vrede jullie nu leiden bij jullie beslissingen. En wees dankbaar!" We mochten bij wijze van engagement deze woorden beamen door met zijn alle onze handen te leggen op deze bladzijde uit de Heilige Schrift.

Kerk is ook een werkwoord. Als 'wij kerken' gaat het om een kerk van herders waarin iedereen herder is voor anderen. Geen huurling want die engageert zich zolang het hem past. Eens de goesting over is, of dat de inzet hem iets vraagt, haakt hij af. De herder is betrokken. Hij engageert zich voor zijn volk omdat hij ze kent, omdat hij van ze houdt en er veel voor over heeft. Kerken is samen herderen, zorg dragen voor het leven en vooral voor dat van hen die verloren gaan. Het betekent dat zij gemeenschap vormen. Ze komen geregeld samen, zij dragen elkaar en raken verbonden met elkaar. Iedereen draagt op zijn of haar manier verantwoordelijkheid om het leven goed te maken. Elk draagt zijn steentje bij. De Chiro doet dat op een andere wijze dan OKRA of de catechistenploeg, … en toch zijn ze met hetzelfde bezig.

Wegwijs in een P.E.

Hans Debel, voorzitter van het pastorale eenheidsteam (P.E.T.) maakte ons verder wegwijs in het eigene van een P.E.. Die organisatievorm is er gekomen omdat we in de Kerk ook aan de toekomst denken en niet alleen maar aan het verleden. Het kerkelijk leven is niet meer wat het geweest is. Dat is een open deur intrappen. Er is niet allen het teruglopend aantal priesters maar eigenlijk nog meer het slinkend aantal (praktiserende) gelovigen. Het wordt moeilijk om alles wat een parochie vroeger deed, te blijven dragen met die oude parochie. In de jaren 90 maakten de federaties opgeld. Ze waren een optelsom van bestaande parochies die voor bepaalde zaken samenwerkten. In 2011 besliste toenmalig bisschop Jozef De Kesel met de P.E. een stap verder te gaan in dat gemeenschapsvormen.

Met de draagkracht die er nu nog (maar) is een meer intensieve samenwerking nodig, willen wij alles aanbieden wat een parochie hoort aan te bieden. P.E. is één nieuwe parochie, over de oude grenzen heen, weliswaar met meerdere kerken, die op al die plaatsen actief blijft. Het is niet de zoveelste reorganisatie, geen noodoplossing om snel, snel nog enige jaren door te kunnen gaan, maar een duurzame, toekomstgerichte uitkomst om te blijven kerken.

Kerkvormen betekent heel wat meer dan weekendvieringen organiseren en bijwonen. Er zijn heel wat (werkgroepen) actief binnen een P.E.. Vooreerst is er het (P.E.T.), het leidinggevende team, dat borg staat voor een gemeenschappelijke visie op het pastorale werk. Het zorgt ervoor dat enerzijds de diversiteit, de eenheid niet in het gedrang brengt en anderzijds de eenheid niet blind wordt voor de verrijkende inbreng van de diverse personen en gemeenschappen. Het is dus niet de bedoeling om alles naar de binnenstad toe te halen maar om met alle kerken samen kerk te gaan vormen, verankerd in die lokale gemeenschappen. Daarom wordt ook geregeld een open beraad georganiseerd. Om het oor te luisteren te leggen, om te weten wat er leeft en te werken vanuit het bewustzijn dat wat we samen doen ook beter doen.

Typisch voor een P.E. zijn ook een aantal specifieke werkgroepen (liturgie & gebed, communicatie, catechese & verkondiging, zorg voor mensen & solidariteit en (nog op te richten) financieën). Ze zijn niet gebonden aan een bepaalde kerk of groep van kerken of grondgebied maar aan een bepaalde thematiek, een bepaalde manier van het christelijke leven. De werking van een P.E. wordt dus mogelijk gemaakt door het samenspel van een team, enkele werkgroepen en waar het mogelijk en wenselijk is een aantal plaatselijke pastorale ploegen die zich inzetten voor het kerkelijke leven in lokale gemeenschappen.

Samen overleggen

Ten slotte was het aan de deelnemers zelf om onder impuls van priester Mathias Parret in verschillende gespreksgroepen een analyse te maken van de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen binnen de vroegere federatie in relatie tot de P.E.. In het plenum achteraf werden ze dan opgelijst en wat toegelicht.

Sterktes

Wat moeten we versterken omdat het waardevol en toekomstgericht is ?

Kwalitatieve vieringen – variatie in voorgangers – medewerkers in uitvaarten – handhaven van jaargebed voor overledenen – inhoudelijk sterke liturgie op bepaalde momenten – stemmige, gezellige kleinere kerken (Brielen, Zuidschote) – koren die deel kunnen uitmaken van pastoral eeenheidskoor – samenwerking met scholen en verenigingsleven (vroeger) – specifieke vieringen (Landelijke Gilden, KVLV Lichtmis, dierenzegening Zuidschote) – kerkherberg Brielen – meer mensen in één kerk samenzetten.

Zwaktes

Wat moeten we loslaten of waarin is samenwerking nodig ?

Bijzonder weinig en oudere kerkgangers (die verdeeld over de kerk zitten) – viering om 18h00 op zaterdag te laat – weinig mobiliteit tussen de kerken – nood aan nieuwe lectoren, medewerkers, misdienaars – aandacht voor ziekenbezoek – geen 'jeugd' meer in de kerk (evenmin veertigers en vijftigers!) – voorbereiding van eerste communie en vormsel in huidige constellatie – steeds dezelfde mensen in kerk én verenigingsleven – samenwerking met de school.

Kansen

Waar liggen nieuwe kansen om samen te werken over oude parochiegrenzen heen ?

Meer keuze in uren van weekendvieringen – vast ritme van vieringen in een eenvoudig systeem – moederdag, vaderdag in de verf zetten – samenwerking met de school om jonge ouders te bereiken – samenwerking met verenigingen en jeugdbewegingen – gezinsvieringen – koren van Boezinge en Elverdinge samen laten zingen – samenzang promoten – projectie om de viering te volgen – nieuwe start als pastorale eenheid – nieuwe beleving van het evangelie – samenwerking met elkaar.

Bedreigingen

Welke valkuilen moeten we vermijden in onze nieuwe realiteit ?

Risico dat elk rond zijn toren blijft – Kerk heeft media niet bepaald mee – andere cultuur die als een bedreiging kan overkomen – de oude cultuur in de kerk als instituut – geen lokale werking meer, te centralistisch gedirigeerd – afstand, verplaatsing (vooral voor ouderen).

Praktisch

In tegenstelling tot vroeger waar priester Patrick in hoofdzaak voorging in de liturgie zullen nu drie priesters (pr.-deken Roland Hemeryck, pr. Mathias Parret en pr. Ettien Leon N'Guessan) verbonden aan de P.E. beurtelings voorgaan. Tot ongeveer halfweg september blijft alles op dat vlak bij het oude. De vier teamleden (Christiane Bossaert-Ameel, Christine Delalleau, Stefaan Versavel en Frans Hardy) worden nu parochiaal contactpersonen van de bestaande parochies en zijn verantwoordelijk voor de gewone gang van zaken ter plaatse. De drie priesters zelf worden contactpriesters. Dat wil o.a. zeggen dat zij daar ook meestal zullen voorgaan in de begrafenissen, de huwelijken, ... liturgie die typisch is voor dat dorp of die kerk, tenminste voor zover de eigen agenda het toelaat. Zij volgen ook de vergaderingen van de kerkfabriek. Voor Brielen is dat pr. Ettien Léon N'Guessan, voor Elverdinge pr. Mathias Parret, voor Boezinge en Zuidschote pr. Roland Hemeryck. Zij worden daarin desgevallend bijgestaan door parochie-assistente zr. Lieve Desodt of diaken Lode Caes, tevens vrijgestelden.