ADVENT: een inspirerende tijd.

Laatst bijgewerkt: dinsdag 09 januari 2024 Gepubliceerd: woensdag 29 november 2023 Geschreven door Lode Caes

Wat gaat de tijd toch snel! De chrysanten hebben plaats gemaakt voor de kerstrozen.

Alles vertelt ons dat er een reeks feestdagen voor de deur staat.

December is een maand met een eigen sfeer.

Een tijd waarin de natuur zich terug lijkt te trekken.

Voor de mens kan het ook een gelegenheid zijn om meer thuis te komen bij zichzelf.

Niet voor een winterslaap maar om wakker en alert te worden voor een levenshouding waartoe de Kerk ons bijzonder uitnodigt. Een winterwake naar iets dat in het verschiet is.

De liturgie houdt dat vier weken vol. Het zijn viermaal zeven scheppingsdagen, wachtend op de geboorte van de Verlosser.

Dat is advent, een bijzondere tijd in het kerkelijke jaar.

Feesten werpen hun schaduw voor zich uit.

Je bent er weken mee bezig, of je wilt of niet, toch minstens in gedachten.

Dat geldt ook voor kerkelijke feesten.

De adventstijd als voorbereiding op het komende kerstfeest.

Weer hetzelfde!... En toch?

Misschien hebben we enige reserve als het gaat over de advent en Kerstmis. Na een paar min of meer geslaagde kerstdagen verandert er weinig of niets. Sommige mensen zien er zelfs tegenop omdat ze de eenzaamheid in die tijd sterker aanvoelen dan anders. En toch zegt iets in ons dat wij die advent niet zomaar mogen overslaan. Hij maakt ons bewust dat God die het goede in ons begonnen is, het ook tot voltooiing zal brengen. Daarvoor worden ons een aantal 'grondgedachten' aangereikt, die ons grond onder de voeten geven. Die levenshoudingen vinden we terug in drie adventsfiguren die wij op weg naar Kerstmis ontmoeten: Jesaja de dromer, Johannes de Doper en Maria die verwacht. Ze vertellen verhalen van verlangen, uitzien naar nieuw leven.

Drie grondwoorden centraal:

dromen, bekeren en zich inzetten.

Het lef om te dromen

Van de profeet Jesaja leren we over de moed om te durven dromen. Vandaag is het bepaald geen eretitel als men je 'een dromer' noemt. En toch is het is ons gegeven om verder te kijken dan wat zich hier en nu als realiteit aandient. Dromen van een nieuwe en betere wereld behoedt ons juist voor de bekoring om ons moedeloos neer te leggen bij de feitelijke toestand. Ze mobiliseren bij mensen positieve krachten. Ze kunnen ons in beweging zetten. Ze roepen het onzegbare op. Zoals dit prachtige visioen:

'Dan smeden zij hun zwaarden om tot ploegscharen en hun speerpunten tot sikkels.

Geen volk heft het zwaard meer tegen een ander en de oorlog leren ze niet meer'

(Jesaja 2, 4).

Hoopvolle woorden, eindeloos ver af van doemdenkers die zeggen: 'We leven in een verschrikkelijke wereld, het is één grote puinhoop.' Durven dromen als de profeet Jesaja kan de voedingsbodem vormen voor onze daden. In het nuchterste boek van de Bijbel lezen we:

'Waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk' (Spreuken 29,18).

Bekering op maat

De tweede adventsfiguur is Johannes de Doper. Hij wijst Jezus aan als de coming man. Hij is ervan overtuigd dat met Jezus een nieuwe tijd begint. Zijn eerste uitspraak luidt: '

Bekeert u, want het rijk der hemelen is nabij' (Mt. 3, 2).

Het tweede grondwoord in de adventstijd. Bekeer je, verander van mentaliteit, word een ander mens, ga anders leven. Hij probeert mensen van een oppervlakkige levensstijl naar een diepere levenshouding te brengen. De mensen die naar hem toe komen, zijn vol goede wil. En Johannes maant hen aan dicht bij het eigen leven te blijven, in het dagelijkse doen en laten rechtvaardig zijn en barmhartig tegenover anderen.

Wegenwerken

Als een bevlogen man probeert Johannes mensen van een oppervlakkige levensstijl naar een diepere levenshouding te brengen.

'Bereid de weg des Heren, maak zijn paden recht. Elk dal moet gevuld, elke berg of heuvel geslecht worden.

De kronkelpaden moeten recht en de ruwe wegen effen worden" (Mt. 3,4-5).

'Wegen' zullen gebaand moeten worden in de wildgroei van onze ongebreidelde verlangens en kunstmatige behoeften. ‘Bergen' van zelfzucht, van hoogmoed, eigen pretentie en zelfvoldaanheid moeten geslecht worden. 'Heuvels' van vooroordelen, bepaalde gevoeligheden en negatieve ervaringen moeten afgegraven worden. Zoveel dingen die tussen mensen staan. 'Dalen' van moedeloosheid, pessimisme en doemdenken moeten opgehoogd worden, 'Kromme wegen' van dubbelzinnigheid, van ja-en-neen, de tegenstelling tussen woorden en daden, moeten rechtgetrokken worden. En dat alles zowel in ons persoonlijke leven en ons dagelijkse samenleven met elkaar als in de structuren van onze maatschappij.

Het is nu of nooit

Om de ernst van die boodschap duidelijk te maken gebruikt Johannes twee beelden uit de natuur. De bijl die klaarligt aan de wortels van de bomen en de landbouwer die de wan in de hand heeft om de dorsvloer te zuiveren. Wat Johannes zegt, is voor iedereen verstaanbaar. Hij predikt 'een doopsel van bekering' (Lc. 3, 3) en dat is een teken van vernieuwing, dat je de oude gewoonten wilt afspoelen en achter je laten om iets nieuws aan te vatten. Maar dat gaat niet vanzelf. Er wordt een inspanning gevraagd.

Verwachten

Maria, de derde adventsfiguur, is rechtstreeks verbonden met het 'in verwachting zijn'. Verwachten is meer dan passief afwachten, je tijd uitzitten. Het is net als een aanstaande moeder actief bezig zijn en al het mogelijke doen om zich op het verwachte voor te bereiden.

Gebed en actie gaan hand in hand

Na de boodschap van de engel aan Maria dat ze moeder zal worden, blijft ze niet zitten in allerhande dromerijen. Neen, ze gaat haar nicht Elisabeth hulp bieden (Lc. 1, 39-56). Bij die gelegenheid gebeuren er twee dingen. Maria zingt haar magnifieke Magnificat. Een roep om toekomst is het, een schreeuw die de geboorte van de ware mens en een menswaardige samenleving nabij bidt. Alleen kan een mens niet veel veranderen.

'Een droom die we alleen dromen, blijft een droom. Een droom die we met allen dromen, wordt werkelijkheid'

(Dom Helder Camara).

Maria toont ons dat in een echt christelijk leven gebed en actie met elkaar vervlochten zijn.

Goed dat het weer Kerstmis wordt

De droom van een betere wereld levendig houden zoals de profeet Jesaja. Ons bekeren op het woord van Johannes de Doper. En onze creativiteit investeren zoals Maria dat gedaan heeft. Dan is er echt met Kerstmis iets te vieren.

Naar Maurits Gilissen

Adem-Tocht, Spiritualiteit voor senioren

Agenda